Category Zsbip

KONTRREFORMA (534-1590)

Zwołane po śmierci Klemensa VII konklawe trwało krótko. Kardynałowie niemal jednomyślnie wybrali 13 października 1534 roku kardynała Alessandro Farnese, który nieustannie nalegał na Klemensa VII, aby zwołał sobór powszechny. Przyjął on imię Pawła III (1534-1549). Był człowiekiem o błyskotliwej inteligencji, wykształconym, miłośnikiem sztuki. Młodość jego była dość burzliwa i gdy przywdział suknię duchowną, był ojcem trzech synów i córki, która stanie się księżną Sforza. Miał dwie wady, które mu zarzucano: zamiłowanie do przepychu oraz nadmierne umiłowanie swojej rodziny.

KONKORDAT BOLOŃSKI

Takie cechy umysłu papieża musiały szybko nastawić Święte Kolegium nieprzychylnie wobec niego. Staje się to widoczne od roku 1515. Po zwycięstwie Franciszka I pod Marignano Leon X zawarł w Bolonii konkordat, który dawał królowi francuskiemu kontrolę nad Kościołem francuskim. Konkordat boloń- ski uważany był przez Kurię Rzymską za niedopuszczalną kapitulację. Kardynałowie, odtrąceni lekceważąco przez papieża, czynili mu delikatne wyrzuty. W tym samym czasie Rzymianie, równie przeciwni Francuzom jak i Niemcom, manifestowali swe rozgoryczenie z powodu politycznych ustępstw poczynionych przez Leona X na rzecz Franciszka I. Podwójne niezadowolenie zrodziło spisek, na czele którego stanął kardynał Petrucci. Po ujawnieniu spisku nieszczęsny Petrucci został postawiony przed sądem cywilnym pod zarzutem zdrady stanu, po czym skazany i stracony. Ten pożałowania godny incydent nie przyczynił się do załagodzenia sporu między kardynałami i papieżem, czego dowodem będzie sprawa wyboru następcy Leona X przez konklawe w roku 1521.

BENEDYKT XIV

W wyniku sześciomiesięcznego konklawe wybrano Prospero Lambertiniego, który przyjął imię Benedykta XIV (1740-1758). Wybitny erudyta, znany kanonista, odznaczał się niezwykłą otwartością: wychwalano bardzo słusznie jego zdrowy rozsądek, powściągliwość, niestrudzoną dobroć, pojednawcze usposobienie oraz poczucie taktu. Nie dziwi nas, że Macaulay !1800-1859) mógł napisać o nim, że był najlepszym i najmądrzejszym ze wszystkich papieży. Jest to osąd pobieżny, ale bardzo prawdopodobne, że w innej epoce Benedykt XIV jaśniałby jeszcze bardziej.

„L’OSSERVATORE ROMANO” CZ. 3

Państwo Miasta Watykańskiego posiada 28 długości fal przy- znanych przez Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny275. Ponieważ Radio Watykańskie nie ma możliwości instalowania stacji przekaźnikowych, sygnał fal średnich napotyka w ciągu dnia wielkie trudności w rozchodzeniu się, które zanikają w godzinach od zmierzchu do świtu. Natomiast fale krótkie, zasilane systemem 25 kierunkowych anten ścianowych, mogą być słyszalne we wszystkich punktach globu ziemskiego.

ROZKRZEWIANIE WIARY CZ. 2

Po tym krótkim, ale płodnym pontyfikacie nastąpiło długie, 21-letnie panowanie Urbana VIII (1623-1644), rodem z Florencji. Najbardziej znaczącym wydarzeniem jego pontyfikatu była konsekracja Bazyliki Św. Piotra 18 listopada 1626 roku, który to dzień uważany jest, prawdopodobnie mylnie, za 1300 rocznicę udostępnienia wiernym bazyliki wzniesionej przez Konstantyna. Imię Urbana VIII związane jest z licznymi wykonywanymi na jego polecenie pracami, spośród których należy przede wszystkim wymienić olbrzymi baldachim wzniesiony przez Ber- niniego w Bazylice Sw. Piotra nad ołtarzem papieskim, na budowę którego poświęcono, niestety, brązowy portyk Panteonu, powstały zresztą z przetopionego posągu Jowisza kapitoliń- skiego184.

Po śmierci Pawła III..

Po śmierci Pawła III konklawe z trudem osiągnęło porozumienie w sprawie wyboru nowego papieża. W pierwszych turach głosowania głosy padały przeważnie na kardynała Reginal- da Pole’a, ale do osiągnięcia wymaganej większości dwóch trzecich zabrakło mu dwóch głosów. Po upływie trzech miesięcy większość uzyskał kardynał Giovanni Maria de’Ciocchi del Monte (1550-1555), który przybrał imię Juliusza III. Nowy papież, prawnik, który przebył wszystkie szczeble kariery w Kurii nie będąc nigdy z misją za granicą i nie troszcząc się o swój wygląd, wróg etykiety i ceremoniału, raczej porywczy, ale człowiek wielkiej dobroci i niestrudzonej szlachetności, bardzo popularny wśród biedoty rzymskiej, polecił bezzwłocznie wznowić prace soboru i przeniósł go z Bolonii do Trydentu. Mając więcej szczęścia aniżeli jego poprzednik, wyjednał przybycie do Trydentu obserwatorów protestanckich, ale bunt książąt niemieckich w roku 1552, sterowany przez księcia elektora Maurycego saskiego, spowodował ich wyjazd. Za pontyfikatu Juliusza III sobór określił doktrynę katolicką w sprawie sakramentów Eucharystii, pokuty i chorych. W tym samym czasie papież pracował osobiście nad reformą Kurii, nad statusem zakonów i regulaminem wyboru papieża. Śmierć, która nastąpiła 23 marca 1555 roku, nie pozwoliła mu doprowadzić tych prac do pomyślnego zakończenia.

REALIZACJA REFORMY TRYDENCKIEJ

Aby móc kontrolować wcielanie w życie reformy w całym Kościele, nowy papież postanowił zastąpić system legatów stałym przedstawicielstwem Stolicy Apostolskiej. W kilku stolicach większych państw, na przykład w Madrycie, byli już nuncjusze: odtąd będą oni wszędzie, nawet w krajach niekatolickich. Papież ustanowił również misje przy schizmatyckich Kościołach wschodnich. W celu usprawnienia wyboru biskupów Grzegorz XIII powołał specjalną kongregację, mającą za zadanie badanie akt personalnych kandydatów, tak aby stanowisko to obejmowały osoby naprawdę tego godne. W celu kształcenia protesorów seminariów – założenia ich w każdej diecezji domagał się sobór – papież utworzył w 1564 roku seminarium rzymskie, które powierzył jezuitom: przekształciło się ono w Uniwersytet Gregoriański. Reaktywował także różne zakłady naukowe, na przykład Collegium Germanicum, oraz. powołał łącznie 27 ośrodków kształcenia. Celem jego było kształcenie duchownych o wysokich walorach duchowych i intelektualnych. Przyciągając do Rzymu elitę kandydatów do stanu kapłańskiego, Grzegorz XIII przewidywał korzyści, jakie z tego będzie miała i ma nadal Stolica Apostolska. Nadal bowiem obowiązuje zasada, iz stały nadzór nad kształceniem księży umożliwia wpajanie w nich „ducha rzymskiego” oraz wyłuskiwanie ludzi nadających się do pełnienia odpowiedzialnych funkcji w Kościele, czy to w episkopacie, czy w dyplomacji papieskiej, czy też w Kurii Rzymskiej.

JAN PAWEŁ I

O ile bezpośredni poprzednicy Jana Pawła I należeli do dyplomacji papieskiej lub byli członkami Kurii Rzymskiej, to jego działalność miała charakter głównie duszpasterski poza Rzymem, Pod tym względem przypominał papieża Piusa X, z którym miał zresztą wiele wspólnego. Następnego dnia po swym wyborze Jan Paweł I określił trzy kierunki swej działalności, które wydawały mu się najbardziej istotne. Zamierzał:

KORONACJA

W nadziei na złagodzenie polityki religijnej, zamykającej duchowieństwo francuskie w sztywnych ramach – jak mówiono wtedy: w kaftanie bezpieczeństwa – Pius VII przyjął zaproszenie Napoleona do Paryża, Bonaparte został cesarzem w wyniku plebiscytu 18 maja 1804 roku, zaś papież miał zająć honorowe miejsce na uroczystości koronacji wyznaczonej na dzień 2 grudnia. Papież przedłużył swój pobyt w stolicy Francji aż do wiosny 1805, nie uzyskawszy od Napoleona najmniejszego ustępstwa. Zatroskany i zgorzkniały, powrócił do Rzymu przeczuwając zbliżające się zerwanie, którego powody gromadziły się od dawna.

PRZYWRÓCENIE PORZĄDKU W RZYMIE

Jednym z pierwszych zadań Marcina V było przywrócenie porządku w Wiecznym Mieście. „Spośród starych akweduktów jedynie Aqua Virgo, dzieło Agryppy, doprowadzał jeszcze wodę do miasta. Z budowli na Palatynie pozostały tylko ruiny Septizonium. Na południe od Ara Coeli – nieczystości i rozrzucone kamienie pokrywały wierzchołki Kapitolu. Wielki Cyrk zapadł się niemal całkowicie w błotnistym terenie. Krowy, woły, świnie wałęsały się po Forum. Mauzoleum Augusta zarośnięte było pędami winorośli. Z jednego brzegu Tybru na drugi można było się dostać tylko przez cztery mosty: zatarasowany straganami i najbardziej uczęszczany most $w. Anioła: dwa mosty prowadzące na wyspę Tyberynę oraz nieco poniżej dawny most Aemiliusa (przyszły ponte votto). Pincio było opustoszałe, pola leżały odłogiem. Zachowało się jeszcze jakieś życie w dzielnicach pomiędzy Polem Marsowym a mostem Św. Anioła oraz na Zatybrzu. Niewiele ulic zachowało swój dawny bieg: wszystkie poprzecinane były rozpadlinami.”157

LATA ŚWIĘTE CZ. 2

Trzeba odnowić człowieka od wewnątrz. Oto, co Ewangelia nazywa przemianą, pokutą, metanoją. Jest to proces odrodzenia samego siebie, prosty — jak zdobycie jasnej i odważnej świadomości, i złożony — jak. długa praktyka pedagogiczna i reformatorska. Jest to czas łaski, którą zazwyczaj otrzymuje się tylko schylając głowę.