Innocenty X

Do aktywów papieża należy zaliczyć starania o wprowadzenie w życie uchwał Soboru Trydenckiego, szczególnie w sprawie obowiązku rezydencji biskupów i proboszczów, nowych przepisów o doborze kandydatów do episkopatu, poparcie udzielane najbardziej aktywnym zakonom w walce z ówczesnymi błędami, zatwierdzenie w dniu 12 stycznia 1632 roku Zgromadzenia Misjonarzy założonego przez św. Wincentego a Paulo (1581-1660), pierwsze potępienie w 1643 roku, na mocy bulli In eminenfi, dzieła Augustinus pióra biskupa Ypres, Jansena (1585-1638), który głosił naukę o ograniczonej wolności woli.

Po Urbanie VIII, zmarłym 29 lipca 1644 roku, nastąpił Rzymianin pochodzący ze sławnego rodu Pamphili, Innocenty X (1644-1655), któremu zawdzięczamy ukończenie wnętrza Bazyliki Sw. Piotra i różne budowle, między innymi monumentalną fontannę na piazza Navona. Za Innocentego X obchodzono uroczyście Rok Święty 1650, który przyciągnął do Rzymu 700 000 pielgrzymów. Pontyfikat ten zakłócały w sferze polityki zatargi dworu papieskiego z kardynałem Mazarinim (1602-1661), zwłaszcza w kwestii postanowień pokoju westfalskiego z 1648 roku, od udziału w którym wyłączone zostało Państwo Kościelne, oraz w sferze religijnej – rozszerzanie się herezji jansenistów, Bulla In eminenti Urbana VIII miała zbyt ogólny zakres, aby skłonić wiernych do uznania doktryny Augusfinusa za heretycką. Gdy teolog z Sorbony, Nicolas Cornet (1592-1663), zaczerpnął pięć tez z dzieła biskupa Ypres, konstytucja apostolska Cum occasione z 31 maja 1653 roku ostro je potępiła. Niemal jednomyślne poparcie, jakiego Francuzi – z wyjątkiem filozofa Antoine Arnaulda zwanego Wielkim (1612-1694), skrytykowanego z kolei przez Sorbonę – udzielili konstytucji apostolskiej, pozwalało sądzić, że jansenizm zostanie szybko zlikwidowany. Tak się jednak nie stało. Sprawa powróciła na nowo po śmierci Innocentego X, który zmarł 7 stycznia 1655 roku,