RUCHY LIBERALNE – KONTYNUACJA

Wydarzenia, jakich widownią stało się Państwo Kościelne, musiały skłonić wielkie mocarstwa do interwencji. W memorandum z 21 maja 1831 roku sugerowano Grzegorzowi XVI, aby nadał swemu państwu ustrój demokratyczny. Papież chciał pójść po tej drodze, gdy nowa rewolta zmusiła Austrię i Francję do wysłania sił zbrojnych: wojska przebywały na północy oraz w Ankonie aż do roku 1838. W tym samym czasie na apel Giuseppe Mazziniego (1805-1872), założyciela tajnego stowarzyszenia Giovine Italia, wielu Włochów łączyło się w celu wspólnego urzeczywistnienia haseł jedności narodowej, nadając swej akcji antyklerykalną i antyreligijną formę republikańską. Ksiądz Vincenzo Gioberti (1801-1852) podjął jednocześnie myśl Ludwika XV utworzenia konfederacji włoskiej pod przewodnictwem papieża201. Wkrótce zabłyśnie gwiazda Giuseppe Garibaldiego (1807-1882).

Do tych właśnie zmąconych niepokojem Włoch, do Rzymu przybyli u schyłku roku 1831, aby bronić blisko papieża rzeczywiście niestosownej w tej chwili sprawy liberalnego katoli-

Młode Włochy (1831), tajna organizacja rewolucyjna walcząca o wolne, zjednoczone Włochy. Od roku 1834 podlegała organizacji Młoda Europa (przyp. tłum.l. cyzmu, ksiądz Félicité de Lamennais (1782-1854), Charles de Montalembert (1810-1870) oraz Henri Lacordaire (1802- 1861), przyszły zakonnik. Ich przybycie w najgorszym momencie dało papieżowi okazję do przedstawienia w encyklice Mirari vos w 1832 roku doktryny diametralnie przeciwnej do doktryny głoszonej przez Lamennais’go.

Trudności polityczne nie przeszkodziły Grzegorzowi XVI dokładać wszelkich starań o należyte kierowanie Kościołem. Jako dawny prefekt Kongregacji Rozkrzewiania Wiary troszczył się gorliwie o organizację kościelną na kontynencie amerykańskim oraz o przywrócenie obecności Kościoła katolickiego w Wielkiej Brytanii i w Indiach. Papież zajął się szczególnie problemem odnowy zakonów i żywo popierał rozwój pobożności wśród ludu. Jemu zawdzięczamy odrestaurowanie Bazyliki Sw. Pawła za Murami, zniszczonej przez pożar w roku 1823. Papież ten, który praktycznie porzucił Kwirynał dla Watykanu, zmarł 1 czerwca 1846 roku.