TAJNE ARCHIWUM WATYKAŃSKIE

Pomimo swej nazwy Archiwum Watykańskie nie jest tajne: niedostępne są jedynie niektóre dokumenty pochodzące z poprzedniego wieku. Tylko teoretycznie zresztą, gdyż wydaje się niekiedy zezwolenia na przeglądanie dokumentów, a niektóre z nich są nawet ogłaszane drukiem-, jak na przykład część dokumentów dotyczących II wojny światowej270.

Archiwum Watykańskie jest bez wątpienia tak stare jak Kościół: nie zachował się jednak żaden dokument sprzed pontyfikatu Innocentego III z wyjątkiem nielicznych, bez większej wartości, przechowywanych w Zamku Św. Anioła do 1798 roku i przeniesionych w tym roku do Watykanu. Wcześniejsze dokumenty zginęły w wyniku różnych zaburzeń w Rzymie w późnym średniowieczu, ale przede wszystkim na skutek niskiej jakości środków technicznych używanych od III do XIII wieku do przepisywania dokumentów.

Swą organizację zawdzięcza Archiwum Watykańskie Pawłowi V. Papież ten postanowił bowiem połączyć archiwum sekretariatu papieskiego z dokumentami przechowywanymi przez różne służby Stolicy Apostolskiej. W Archiwum przechowuje się ponad 3 miliony jednostek: zbiór wzbogacają okresowo dokumenty przekazywane przez Sekretariat Stanu.

Do Archiwum, oddanego pod wysoki zarząd kardynała archiwisty Świętego Kościoła Rzymskiego i administrowanego przez prefekta i wiceprefekta przy pomocy około 15 archiwistów, dołączona jest Szkoła Paleografii i Dyplomatyki, która wydaje dyplom archiwisty-paleografa po dwuletniej nauce, zakończonej bardzo trudnym egzaminem271.