SYLLABUS – KONTYNUACJA

W październiku 1867 roku Garibaldi usiłował dokonać zbrojnej wyprawy na Rzym. Francja zdecydowała się wysłać nowy korpus ekspedycyjny, który wylądował w Civita Vecchia 28 października. Garibaldi wycofywał się, gdy w Mentana, kilka kilometrów na północ od Rzymu, dopadły go i rozgromiły wojska papieskie dowodzone przez szwajcarskiego generała Raphaela de Courten oraz papiescy żuawi. Rząd francuski usiłował zapisać to zwycięstwo na swoje konto. Minister stanu Eugene Rouher (1814- 1884) miał odwagę stwierdzić z trybuny parlamentu: „Oznajmiamy w imieniu rządu francuskiego, iż Włochy nie zawładną Rzymem Nigdy Francja nie będzie tolerowała takiego gwałtu, zadanego jej honorowi oraz katolickiemu światu |…]. Nigdy!” Słowo to Francuzi będą słyszeli jeszcze bardzo często, choć nic już ono nie znaczyło. Najbliższa przyszłość wkrótce to potwierdzi.

W końcu czerwca 1868 roku Pius IX zwołał XX sobór powszechny, którego otwarcie wyznaczył na 8 grudnia 1869 roku, w piętnastą rocznicę ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu, a piątą – Syllabusa. Już na pierwszych posiedzeniach soboru, otworzonego bardzo uroczyście w obecności wysokich osobistości, między innymi cesarzowej Austrii, Elżbiety (1837- 1898) – słynnej „Sissi”, królowej Wirtembergii i byłych władców Neapolu, dały się zauważyć pewne rozbieżności między rzecznikami i przeciwnikami tezy o nieomylności papieża. Pierwsi, do których zaliczano kardynała Henryego Manninga (1808- 1892), byli liczniejsi aniżeli drudzy, wśród których znaleźli się arcybiskup Paryża, Darboy (1813-1871), przyszła ofiara Komuny Paryskiej, biskup Orleanu, Dupanloup (1802-1878), oraz dziekan Wydziału Teologicznego Sorbony, Maret (1805-1884). Dogmat o nieomylności papieża został przyjęty 13 lipca 1870 roku, 471 głosami przeciwko 88 przy 62 głosach z zastrzeżeniami (iuxta modum). Dogmat o nieomylności papieża wówczas, kiedy przemawia on ex cathedra, to znaczy, kiedy „jako Pasterz i zwierzchnik wszystkich chrześcijan przedstawia z mocy swego najwyższego autorytetu apostolskiego doktrynę dotyczącą wiary lub moralności, którą Kościół Powszechny powinien zachować”, został ogłoszony przez Piusa IX dnia 18 lipca 1870 roku. Nazajutrz Francja wypowiedziała wojnę Prusom. Zawieszono prace soboru, zanim zdołano poruszyć kwestie podniesione przez Sylla- busa. Prace te nigdy nie zostały wznowione.