SEKRETARIAT OG0LNY

Urzędy Sekretariatu Ogólnego obejmują 8 biur, których kompetencje są różne: Biuro Prawne, Biuro Spraw Osobowych i Stanu Cywilnego, Rachunkowość Centralna, Biuro Filatelistyczne i Numizmatyczne, Poczta i Telegraf, Aprowizacja, Urząd Straży Porządkowej, Biuro Informacji Pielgrzymów i Turystów.

Państwo Watykańskie ma obywateli, lecz nie stanowi dla nich ojczyzny. Obywatelstwo watykańskie jest z istoty swej tymczasowe, z wyjątkiem papieża, i nie zastępuje narodowości posiadanej z racji urodzenia. W prawie międzynarodowym taki status jest unikalny. „Obywatelstwo watykańskie nie jest wyrazem przynależności do określonej wspólnoty narodowej, lecz przyznaniem szczególnego statusu, związanego z wykonywaniem określonych funkcji w służbie Stolicy Apostolskiej. Wraz z zaprzestaniem pełnienia danej funkcji obywatelstwo automatycznie przestaje istnieć.”277

Obywatelstwo watykańskie przyznawane jest na mocy prawa kardynałom kurialnym, to jest mieszkającym w Rzymie, wszystkim dyplomatom Państwa Watykańskiego oraz niektórym urzędnikom kościelnym z racji piastowanych przez nich urzędów: jest ono również przyznawane pewnej liczbie funkcjonariuszy kościelnych lub świeckich, mieszkających stale na terytorium Państwa Papieskiego. Obywatelstwo głowy rodziny pociąga za sobą ipso iacto obywatelstwo żony, dzieci i rodziców pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym. Praktykuje się również przyznawanie obywatelstwa bliskim krewnym płci żeńskiej, którym osoby duchowne pewnej rangi powierzają prowadzenie gospodarstwa domowego. Liczba obywateli watykańskich nie jest wcale wysoka: nigdy nie osiągnęła tysiąca278. Organy Państwa Papieskiego, które wydają paszporty obywatelom watykańskim279, wykazywały zawsze pewną powściągliwość w przyznawaniu obywatelstwa: preferuje się raczej udzielanie zezwoleń na zamieszkanie. Z tego względu ludność Państwa przewyższa liczbę obywateli, tym bardziej że znaczna część obywateli – personel dyplomatyczny – mieszka na stałe poza granicami Watykanu. Ludność Państwa, którego językiem urzędowym jest język włoski, podczas gdy łacina jest językiem urzędowym Stolicy Apostolskiej, składa się w 40% z Włochów i w 60% nie-Włochów.