ZARZĄD SPRAW GOSPODARCZYCH STOLICY APOSTOLSKIEJ

Utworzony 15 sierpnia 1967 roku w ramach reformy Kurii Zarząd Spraw Gospodarczych jest w rzeczywistości naczelną izbą kontroli finansowej. W skład jego wchodzi trzech kardynałów wspomaganych przez prawników, księgowych, sekretarzy i archiwistów. Zarząd ma za zadanie:

– kontrolę budżetu oraz dochodów i rozchodów skarbowych wszystkich administracji Stolicy Apostolskiej, nawet tych, które korzystają z autonomii finansowej267:

– badanie rachunków, zwłaszcza przekroczeń kredytu:

– koordynowanie inwestycji oraz operacji gospodarczych:

– rozpatrywanie projektów robót i prac, kosztorysów oraz faktur:

– ustalanie wysokości procentu składek wpłacanych do Administracji Państwa Watykańskiego:

– kontrolowanie ksiąg buchalteryjnych, dowodów księgowych oraz kwitów kasowych.

Zarząd zdaje sprawozdania papieżowi w sprawie kontroli oraz badań i przekazuje właściwym trybunałom swoje roszczenia w trybie karnym lub cywilnym. Zdobycie Rzymu i zajęcie przez Włochy Państwa Kościelnego w dniu 20 września 1870 roku spowodowało całkowite zakłócenie administracji dobrami Stolicy Apostolskiej. 9 sierpnia 1878 roku Leon XIII utworzył Administrację Patrymonium Stolicy Apostolskiej, której zadaniem było zarządzanie majątkami nie skonfiskowanymi przez rząd włoski. Ponieważ Układy Laterańskie z 1929 roku przyznały Stolicy Apostolskiej odszkodowanie, zresztą minimalne, za przywłaszczenia sprzed 60 lat, Administracja Państwa Watykańskiego musiała podjąć nowe, odpowiedzialne zadania. Dlatego też Paweł VI utworzył 15 sierpnia 1967 roku dwie sekcje.

Sekcja pierwsza, zwana zwyczajną, zarządza dobrami, jakie Stolica Apostolska posiadała przed 11 lutego 1929 roku. Druga, sekcja nadzwyczajna, zajmowała się na początku swego istnienia zarządem funduszami, wpłaconymi na rzecz Stolicy Apostolskiej przez rząd włoski na mocy porozumienia finansowego stanowiącego aneks do Układów Laterańskich, Główną część dóbr Stolicy Apostolskiej stanowią nieruchomości.

UPOSAŻENIE BAZYLIKI SW. PIOTRA. Utworzone przez Klemensa VII w celu odbudowy dzisiejszej Bazyliki Sw. Piotra, zastępowało urząd powołany przez Juliusza II dla zarządzania darowiznami napływającymi z całego chrześcijańskiego świata na prace budowlane przy nowej Bazylice Sw. Piotra. Obecnie urząd ten zawiaduje majątkiem własnym Bazyliki.

INSTYTUT DZIEL RELIGIJNYCH. Nazwa tej instytucji, utworzonej przez Piusa XII 27 czerwca 1942 roku w miejsce niemal identycznej, powołanej przez Leona XIII w 1887 roku, może wywołać pewne nieporozumienie. Instytut Dzieł Religijnych jest bowiem instytucją bankową Watykanu.

KAMERA APOSTOLSKA. Kamera Apostolska powstała po wielu przekształceniach i zmianach kompetencji z dawnej Izby Skarbowej, ustanowionej w XI wieku dla zarządzania finansami Kurii oraz doczesnymi dobrami Stolicy Apostolskiej. Organ ten, kierowany przez kardynała kamerlinga – odpowiedzialnego za kierowanie Kościołem podczas opróżnienia Stolicy Apostolskiej – zarządza dobrami i strzeże praw doczesnych Stolicy Apostolskiej od chwili śmierci papieża do wyboru jego następcy.