KU ROZDZIAŁOWI KOŚCIOŁA OD PAŃSTWA CZ. 2

Po Innocentym XII nastąpił Klemens XI, którego pontyfikat trwał nieco ponad 20 lat (1700-1721). Jego polityka jako władcy świeckiego przyspieszyła kres wpływów papiestwa w Europie. Nieszczęsna interwencja papieża w sprawie sukcesji hiszpańskiej spowodowała pogwałcenie suwerenności Państwa Kościelnego w okolicznościach skłaniających do postawienia pytania o sens jego egzystencji. Odtąd państwa europejskie uważały za anachronizm istnienie terytorium pod zwierzchnictwem papieża. Prawdę mówiąc, długotrwały pontyfikat Klemensa XI pozostał w pamięci tylko dlatego, iż prowadził on zdecydowane działania przeciwko jansenistom.

Bullą Vineam Domini z roku 1705 Klemens XI potwierdził wyraźnie postanowienia konstytucji Ad sacictm beati Petri sedem, ogłoszonej w 1656 roku przez Innocentego X, o stosunku pięciu tez zaczerpniętych przez Sorbonę do tekstu Augustinusa. Osiem lat później papież ogłosił doniosły dokument dogmatyczny w formie konstytucji Unigenitus, potępiający 101 tez z Refleksji moralnych na temat Nowego Testamentu, dzieła, w którym orato- rianin Pasquier Quesnel (1634-1719) usiłował oprzeć doktrynę jansenistów na Ewangelii i naukach Apostołów. Konstytucja Unigenitus, która zyskała poparcie Ludwika XIV pod koniec jego panowania, rozbudziła w niektórych biskupach z głębi duszy płynący gallikanizm.

Czterech biskupów’89, La Broue z Mirepoix, Colbert z Montpellier, de Langle z Boulogne oraz Soanen (1647-1740) z Senez odwołało się od decyzji papieża do soboru. Działanie tzw. ape- lantów, w przeciwieństwie do „akceptantów”, skierowane było jednocześnie przeciwko władzy papieskiej i królewskiej. Nie przebierający w środkach apelanci byli na tyle słabi, że podbu-